Hồng sa mạc

Xin giới thiệu với mọi người truyện ngắn Hồng sa mạc - do anh Mai Bửu Minh gửi tặng.

     Tân là thầy giáo, an phận sống với đồng lương khiêm tốn nhưng cô vợ không chấp nhận cuộc sống thiếu trước hụt sau nên mở ra quán nhậu, buộc anh phải nghỉ dạy học, ở nhà phụ tiếp buôn bán. Tân hiền lành, nho nhã, khéo giao tiếp. Vợ Tân nấu nướng ngon, sạch sẽ nên khách nhậu ngày càng đông , phải mở rộng thêm quán và gia đình Tân ngày càng khấm khá .

     Nhiều lần khách nhậu góp ý- anh nên mua một ít hoa kiểng chưng cho quán bớt trống trải. Tân nghe cũng hay. Khắp nơi đang đua nhau chơi hoa kiểng, nhưng người ta giàu cứ ra chợ mà mua thứ đã được các nghệ nhân tạo dáng, tạo hình đẹp mắt, đắt tiền; còn anh, anh chỉ dám đi mua những thứ người ta bỏ phế ngoài bờ hầm, góc vườn đã cằn cỗi với giá rẻ, mang về tự uốn nắn, cắt gọt để vô những cái chậu thích hợp mà chăm sóc. Tân mua sách viết về hoa kiểng để tự học cách chăm sóc, uốn sửa cho đẹp mắt theo ý thích của mình. Tân tự hào với những “ tác phẩm “ do mình khổ công tạo nên . Những chậu bon –sai có dáng phụ tử, phu thê, gió lùa, thác đổ , rồng bay, hổ phục, văn nhân v,v…mà Tân tạo được từ chút hiểu biết trong sách và bằng cái nhìn thẩm mỹ riêng mình làm anh say mê, thích thú. Tân nhẫn nại, cần cù và siêng năng chăm sóc từng ngày . Không bao lâu, quán của Tân đã có nhiều giống hoa kiểng trang trí như : Mai vàng, mai tứ quí, mai chuỗi ngọc, thiên tuế, nguyệt quế, cau vàng, cau đỏ, hoa lồng đèn, hồng tú cầu, bông giấy bốn màu, huỳnh anh, ánh hồng, kim thuỷ tùng, lài, sứ…Thậm chí cả các giống cây ăn trái như: dừa, khế, ổi, me chua, lê lựu, bình linh…cây gì có thể đưa vô chậu, đọa đày cho nó nhỏ lại, cằn cỗi nhưng có hình dáng lạ…là được. Một chậu kiểng, nhưng người nói giống con này, người bảo giống con nọ, giống chữ Tàu, giống…cái gì mà người ta nghĩ ra được, rồi tắm tắc khen anh khéo sửa, tác phẩm của anh có hồn…Tân thêm thích thú.

     Tân kê ghế bố ra trước trại, nơi để bàn ghế bán buôn hàng ngày để đêm đêm ngủ giữ gìn…hoa kiểng. Suốt ngày vợ anh bận rộn buôn bán mệt mỏi, đêm về chỉ thích ngủ , mặc cho Tân đam mê thú vui tao nhã của người chơi hoa kiểng. Huống chi, Tân có duyên mua bán nên nhiều chậu hoa kiểng anh mua giá rẻ như đồ bỏ, qua thời gian chăm sóc, cắt tỉa, uốn sửa thì có người chịu mua với giá gấp mười hay hai mươi lần, đủ để anh có vốn đầu tư phát triển vườn hoa kiểng của mình không cần tiền vợ …Vợ Tân nhìn ra giá trị lao động nghệ thuật mà Tân làm được và biết cách tận dụng. Mặt khác, thú chơi hoa kiểng của Tân làm quán nhậu của anh trông có vẻ lịch sự hơn mà chẳng ảnh hưởng gì đến việc Tân phụ tiếp bán buôn. Bạn bè chơi hoa kiểng của anh cũng thường lui tới ngắm nghía, khoe nhau giống lạ và đàm đạo bên bàn nhậu làm quán thêm đông khách. Sáng, Tân tiếp vợ chặt rửa, ướp gia vị vào các món nhậu. Trưa, chiều, tối khách vừa phải thì có hai người giúp việc bưng, dọn, tiếp đón khách. Lúc khách đông, Tân là người chạy bàn duyên dáng, nhã nhặn, lịch thiệp, biết chiều khách vài ba ly rượu…đủ đến tối, đóng cửa quán anh cũng đã ngật ngừ say. Cái say của anh cũng thật hiền, chỉ không cưỡng lại cơn buồn ngủ, chớ anh không hề nói sai, không quậy…

    Một đêm, Tân đang ngủ say trên cái ghế bố ở dưới mái trại cạnh sân kiểng, chợt anh nghe có tiếng khóc văng vẳng đâu đó. Tân chợt giật mình khi thấy hai cụ già giống nhau hai anh em sinh đôi, với mái tóc bạc trắng, da nhăn nheo , đen mốc ngồi đối diện nhau ngoài sân. Chợt cụ già bên phải nói:

    -Lại con Hồng Sa Mạc tủi thân khóc nữa à ?

    -Ờ…Như thời tụi mình sống lăn lóc ngoài bờ hầm không ai ngó ngàng tới, chịu đủ điều tủi nhục, có khi phải nhắm mắt vì nước tiểu mấy cha xỉn rượu. Con nhỏ bị bắt đội lốt Lân, tức mình khóc hoài. Nhưng tôi tin, sớm muộn cậu chủ cũng nhận ra cốt cách chính của nó, rồi sẽ yêu quí nó như bảo vật vô giá.

      Tân toan ngồi dậy, bước ra với hai cụ, chợt anh giật mình thức giấc và biết mình vừa nằm mơ. Tân cảm thấy khát nước và bước lại bên cái kệ đang để mấy ấm nước trà. Đứng nhìn sân kiểng của mình, Tân khá hài lòng bởi dưới ánh đèn, trông nó huyền ảo, dễ chịu như đang mời gọi anh bước tới. Hương thơm thoang thoảng tinh khiết của hoa mai chiếu thủy làm Tân cảm thấy lâng lâng, thích thú. Anh bật thêm cái đèn nê ông ngoài sân, đốt thuốc, bước ra bên hai cây mai chiếu thủy dáng cổ với những chi đối nhau như những tầng mây. Hai chậu kiểng này được Tân đào lên từ ngoài bờ hầm nuôi thả cá tra của bác anh. Nghe đâu ông nội của anh đã mua chúng cách nay hơn năm mươi năm , để trong chậu đất nung bị bể, không ai thích nên bị quăng ra bờ hầm, đâm rễ xuống đất mà sống như cây dại , cành nhánh um tùm. Tân đã đào lên, cắt tỉa cành nhánh, cắt bỏ rễ thừa , đưa vào chậu để uốn, sửa cho chúng giống nhau, nay đã tương đối hoàn chỉnh, mỗi cây có năm nhánh như năm tầng mây chia xen kẻ đối nhau qua thân đang đơm bông, tỏa hương. Nhiều đêm mất ngủ, Tân thường bật đèn lên, ngắm hoa kiểng của mình một cách mê say. Và đã có nhiều phát hiện mới mẻ giúp anh cắt sửa cho hoa kiểng của mình đẹp hơn, có giá trị hơn .

      Tân bước đến cái kệ cao, chuyên để những chậu hoa kiểng dáng bon-sai, loại để bàn gọn, nhỏ, duyên dáng. Mắt Tân chợt dừng lại nhìn chậu hoa sứ Thái Lan mà mình đã mua hơn tháng qua. Loại sứ này có hoa màu hồng tươi, hình loa, nở từng chùm ngoài đọt, lâu tàn. Và đặc biệt, rễ của loại sứ này như loài cây cho củ, phát triển nhanh và dân chơi kiểng thường tạo dáng ở bộ rễ. Chậu hoa sứ này anh mua để trang trí trên bàn tiếp khách, có dáng củ hình con lân đang múa đã làm nhiều người thích thú đòi mua lại. Nhưng bây giờ, trước mắt Tân, chậu hoa sứ này có dáng lạ quá. Có lẽ do ánh đèn, do góc độ nhìn nên cái dáng lân múa không thấy rõ mà tưởng như dáng một người đang bò …Ờ, tại cái rễ làm đuôi lân mọc lệch vị trí nên nhìn ngang bị khuất. Phần đất bên trong bị anh dùng vòi nước phun tưới đã văng đi, để lộ ra phần rễ, vốn tạo thành dáng hai chân sau của con lân giờ sao giống chân người hơn. Tân phấn khởi nghĩ ngợi. Moi nó lên, dựng đứng cái lưng con lân, cắt bỏ cái rễ làm đuôi trước kia, nó sẽ giống như một người đang ngồi, có hai tay, hai chân đàng hoàng. Phần trên của cây sứ trước kia tưởng tượng như đầu lân đang múa thì chỉ cần cắt gọt lại, chờ đâm tược mới, sửa thành cái đầu người đang đội nón lá không phải khó. Tân bắt tay làm ngay. Anh dùng cây nhỏ từ từ moi hết đất trong chậu ra, lấy cả gốc rễ cây sứ lên ngắm nghía từ nhiều góc độ để chọn tư thế, xác định vị trí cần cắt như phần rễ thừa của đuôi lân, phần tược nhánh sứ trên đầu lân…Tân đắc ý hơn, khi phát hiện phần rễ thừa bên dưới bụng lân có hai cái nu nhô ra ở vị trí ngang nhau như khuôn ngực đàn bà. Tân đặt gốc sứ ở tư thế mới và ngượng ngùng khi nhận ra cái vết cắt bỏ phần rễ mọc không đúng chỗ làm đuôi lân…giờ đây dễ gợi cho người ta nghĩ ngay đến bộ phận phân biệt giới tính của con người .

      Tân cẩn thận bôi vôi vào tất cả những vết cắt, trầy xước, bởi kinh nghiệm cho anh biết, loại sứ này rất dễ bị nhiễm khuẩn ở những vết cắt, nhất là khi bị ẩm ướt. Từ những chỗ đó sẽ bị vi khuẩn làm úng thúi, ăn ruồng bên trong rễ và sẽ hư cả cây. Và, anh đặt vô chậu, từ từ lấp đất lại. Trời ạ ! Sao giống y như người đàn bà khỏa thân ngồi với tư thế bẹt đùi ra, lẳng lơ, khêu gợi, mời gọi, khiến nhìn vào là Tân thấy gượng ngùng bởi không nén được những ý nghĩ dung tục . Sao lại ngẫu nhiên giống đến từng chi tiết như thế này dễ làm người ta hiểu lầm về tư cách của anh-Một nghệ nhân theo trường phái dâm dục ư ?Anh có dám khoe ai tác phẩm này không ? Tân gỡ đất ra, cẩn thận sửa hai rễ trên làm hai cánh tay quá khổ, che bớt phần hai cái nu nhỏ ở trên và vết cắt đuôi lân phía dưới…

     Được rồi, tượng khỏa thân người ta tạc cũng chỉ lộ liễu đến vậy thôi.

      Kín kín, hở hở như vậy nhìn vào bớt ngượng ngùng hơn. Giờ, Tân trông cây sứ của mình giống như một phụ nữ khỏa thân, nhưng e ấp, thẹn thùng, không còn gợi lên ý nghĩ dung tục cho người xem nữa . Tân mang chậu sứ này lên gác, nơi anh đã dành riêng cho những chậu hoa kiểng trong giai đoạn phải chăm sóc đặc biệt. Tân mệt mỏi chui vào mùng trên ghế bố và thiếp đi khi trời gần sáng.

      Hình như trong mơ màng, anh nghe như có tiếng ai hát líu lo, véo von thánh thót tràn đầy âm hưởng lạc quan vang vang trên căn gác của mình . Tiếng chim hót chào bình minh mà anh cứ tưởng như giọng hát ru ngọt ngào, êm ái, du dương của người phụ nữ nào đó …

      Ngày ngày, Tân lên gác quan sát từng chậu hoa kiểng trong diện đang chăm sóc đặc biệt để dời đổi, xoay tránh nắng gắt, giữ độ ẩm vừa phải và xem từng chồi non mới nhú để quyết định giữ chừa chồi nào, cắt bỏ chồi nào không cần thiết để tạo hình , tạo dáng sau này dễ dàng, đúng ý định của mình . Với chậu hoa sứ Thái Lan có dáng hình người phụ nữ khỏa thân, Tân đặc biệt quan tâm và đánh giá nó là kiệt tác của mình. Đi đâu về, dù bận rộn lắm anh cũng phải lên gác nhìn qua một lần, trông chờ từng chồi non mới nhú. Đêm đêm sau khi quán hết khách, dọn dẹp xong, Tân vẫn thường lâng lâng ngủ trong men rượu và mơ màng nghe giọng ai đó hát ru ngọt ngào trên căn gác của mình.

      Một hôm, Tân vừa đi xa về, loay hoay chuyện trò với vợ con, rồi khách tới nhậu quá đông, anh phải phụ tiếp đến mệt đừ và nhanh chóng chui vô mùng ngủ say. Tân mơ màng thấy một người con gái thật đẹp và quyến rũ bởi chỉ che thân bằng một tấm ren mỏng màu hồng. Tân muốn ngồi dậy nhưng lạ chưa, không hiểu sao anh không cử động được. Và, người con gái ấy đã cất giọng hát ru quen thuộc mà anh đã từng nghe . Lần này anh nghe rõ cả lời, chớ không phải như những lần trước chỉ là chất giọng líu lo vi vu như chim hót, như gió thổi.

“ Tưởng làm thú cả đời

Trong mắt người phàm tục

Anh cho em làm người

Biết tự hào , hạnh phúc …”

     Tân mơ màng và lạ lùng bởi cảm giác thân quen với cô gái và lắng nghe lời hát đến ngất ngây say…

      Hơn sáu tháng sau, những chồi non của chậu sứ đã đơm hoa, từng chùm nụ hồng đúng như ý định của anh tạo dáng như một cái nón lá che trên đầu người phụ nữ. Một phụ nữ khỏa thân, nhưng rụt rè, e ấp, tạo nên cảm giác thanh tao, thuần khiết của cái đẹp trong trắng, ngây thơ, không chút gợi dục. Đã có anh nài nỉ đòi mua với giá ba chỉ vàng khiến vợ Tân mừng rơn, giục bán. Tân không ngờ, chậu hoa sứ này anh chỉ mua ba chục ngàn đồng, giờ đã tăng lên gấp trăm lần… Nhưng, anh không hề có ý định bán chậu hoa sứ này. Có chậu sứ này, dân chơi hoa kiểng mới biết đến tên anh… Anh tự hào vì có nó. Nhiều người có vườn hoa kiểng trị giá mấy trăm triệu đồng nhưng không thể có chậu hoa sứ độc nhất vô nhị như nó. Và, nếu sân kiểng nhà anh không có chậu hoa sứ này, chắc chẳng ai tìm đến chơi đông như vậy.

      Một hôm, anh đi đám cưới về thì không còn thấy chậu hoa sứ để trên bàn tiếp khách nữa. Anh hỏi, vợ anh thảy ra năm chỉ vàng và bảo“bán rồi”

      Tân bủn rủn cả chân tay vì giận. Mặt anh tái xanh, thất thần như vừa nhận được tin gì khủng khiếp lắm. Tân nạt vợ. Mười mấy năm sống đời chồng vợ, đây là lần đầu tiên anh to tiếng với vợ mình. Tân hỏi ngay, đã bán cho ai ? Ở đâu ? Để anh trả vàng, chuộc lại chậu sứ. Vợ anh còn cãi bướng, bảo rằng bán nó đi, anh có thể mua hằng trăm chậu hoa sứ khác.Và, thật tình, vợ anh không hề biết người mua tên gì, ở đâu ! Anh ta vô quán xin nước đổ vào xe, thấy chậu hoa sứ đẹp, hỏi mua, vợ anh bảo có người trả giá ba chỉ vàng mà chưa chịu bán, anh ta đồng ý ngay mua với giá năm chỉ. Coi qua,Tân biết không phải vàng giả, vợ anh không bị gạt, nhưng biết tìm đâu chậu hoa sứ quí báu của mình…

      Như một người điên, Tân đến từng người chơi hoa kiểng trong vùng để nhờ tìm tung tích chậu hoa sứ của mình. Tân còn điện thoại nhờ bạn bè khắp nơi tìm giúp để mua lại dù phải chịu lỗ vài chỉ vàng anh cũng chịu. Mất chậu hoa sứ, Tân mất hết hứng thú chơi hoa kiểng.

      Tân mệt mỏi về tới nhà đã nửa đêm, không thèm nói chuyện với vợ nửa lời. Anh tức, anh đã nói rồi mà vợ anh dám làm trái ý anh, không tôn trọng anh…Tân cầm cả chai rượu đế ngửa cổ mà uống , uống chẳng cần ăn mồi…Vợ Tân lộ rõ sợ sệt, hối hận nhưng không dám khuyên can. Cô nghĩ, anh uống say sẽ ngủ vùi, quên đi, rồi sẽ nguôi ngoai…

      Và , Tân đã say, nhưng giấc ngủ cứ chập chờn, đầy mộng mị . Anh thấy người con gái đẹp quấn tấm ren màu hồng hôm nào hát ru mình ngủ giờ xuất hiện bên giừờng với tấm thân trần , gương mặt sầu thảm đầy nước mắt và cô khóc thảm thiết, đau đớn, ai oán . Bất chợt, Tân hốt hoảng nhận ra đôi tay thon dài xinh xắn của cô đã bị ai đó chặt đứt sát nách, máu vẫn còn chảy ròng ròng. Anh toan ngồi dậy nhưng không cử động được. Còn cô gái chỉ quay lưng lại với anh …Giọng cô nức nở :

“Có những kẻ thấp hèn

Bằng cái nhìn dung tục

Hại cả cuộc đời em

Chết trong cảnh tủi nhục…”

      Tân nghe như mình bị ngạt thở khi cô gái chạy đi…Một cô gái không tấm vải che thân chạy trốn ánh mắt của anh…

      Gần hai mươi ngày lang thang khắp nơi tìm chậu sứ, Tân đành thất vọng quay trở về và anh kêu bán tất cả hoa kiểng với lời thề độc sẽ không chơi hoa kiểng nữa nếu không tìm được chậu hoa sứ đó. Và anh không thèm nói chuyện với vợ dù chỉ một lời. Anh cũng chẳng thiết tới chuyện mua bán của quán nhậu, như một người làm công lười biếng, mặc tình vợ anh muốn làm gì làm, cứ chập tối là anh đã say…

      Một người bạn thân vốn làm thợ chụp ảnh tình cờ ghé chơi. Anh ta ngạc nhiên khi thấy quán trống trải, thưa khách, liền hỏi thăm. Tân kể lại chuyện chậu hoa sứ… Người bạn vội vàng lục tìm trong túi xách lấy ra một tấm ảnh chụp hình một chậu hoa sứ giống như Tân tả. Đúng là chậu hoa sứ của anh, nhưng người ta đã cắt cụt hai rễ làm hai cánh tay dài che bớt phần ngực trần và chỗ kín, nhìn vào là người ta phải nghĩ ngay đến một người đàn bà khỏa thân ngồi với tư thế lẳng lơ, gợi dục, phô bày tất cả… Tân tức tốc nhờ anh bạn chỡ đến ngôi nhà có người chủ đã kêu anh ta chụp hình chậu sứ… Đúng là chậu hoa sứ của anh, nhưng giờ nó đã chết. Lá và bông rụng hết, thân và rễ thì teo tóp vì bị úng ở bên trong. Anh chủ nhà còn bảo :

     -Tiếc quá! Hai anh coi, tôi đã cắt hai rễ trên để nhìn vô là thấy rõ ngay khuôn ngực , bụng và chỗ kín…Như vậy mới khêu gợi ác liệt hơn, giống hơn. Tôi đã chăm sóc cẩn thận, tưới phân vi lượng, phơi sương, phơi nắng và dùng thuốc kích thích ra hoa…Ai ngờ, nó lại chết…

     Nhìn chậu hoa sứ yêu quí của mình, Tân như người mất hồn, nước mắt lăn dài trên má. Anh hiểu ngay, người chủ mới đã không biết cách chăm sóc , tạo nên những vết cắt bị nhiễm khuẩn, ăn ruồng bên trong , còn chi chậu hoa sứ của anh…

Mai Bửu Minh

----------------------------------------------------------------------------------------

Lời bình cho truyện: " Hồng sa mạc"/ 9-1-10

Từ một thầy giáo, Tân trở thành người phụ việc cho quán nhậu của vợ. Cuộc sống của anh sẽ buồn tẻ biết bao nhàm chán biết bao nếu không có những khoảng thời gian được đắm mình vào những chậu hoa kiểng. Mà qua tâm hồn anh, nỗi say mê anh, bàn tay tài hoa của anh. Tất cả đều có một vóc dáng riêng những ý nghĩa riêng, những hồn cốt riêng. Nào là những chậu bon - sai có dáng phụ tử, phu thê, gió lùa, thác đổ, rồng bay, hổ phục, văn nhân... Rồi rất nhiều giống kiểng, như: mai vàng, mai tứ quý, mai chuỗi ngọc, thiên tuế, nguyệt quế, cau vàng, cau đỏ, hoa lồng đèn, hồng tú cầu, bông giấy bốn màu, huỳnh anh, ánh hồng, kim thủy tùng, lài, sứ... Và cả nữa các thứ cây ăn trái như dừa, khế, ổi, me chua...

Mọi việc cứ như vậy trôi đi. Cái quán nhậu của vợ Tân, vườn hoa kiểng của anh. Nơi, mọi người tới ăn uống, ngắm nghía, bàn luận và mua bán đổi chác hoa kiểng. Nhờ hoa kiểng quán đông khách hơn và nhờ quán, hoa được nhiều người lưu tâm hơn. Tân đã có thể sinh lợi từ thú chơi tao nhã của mình. Bởi có những chậu kiểng Tân mua đâu mấy đồng nhưng qua một thời gian anh chăm sóc, cắt tỉa, uốn lượn đã có thể bán được với gía gấp nhiều lần, khi mua. Chơi mà có tiền như thế, biết bao người ham muốn nhưng đâu phải ai cũng...chơi được? Diễn biến truyện sẽ hết sức bình lặng nếu như không có một đêm khuya, Tân thức giấc vì loáng thoáng nghe được tiếng nói của ai đó. Cứ như là trong cõi mơ. Và nhờ thế! Nhờ cõi mơ, cõi thực đã thật sự bắt đầu. Đó là khi Tân để mắt tới chậu hoa sứ Thái Lan có màu hồng tươi, kiểu bon - sai, để bàn tiếp khách với bộ rể có dáng lân múa, mà mình vừa mua được.

Chậu hoa sứ này được nhiều người tấm tắc khen ngợi. Đã có người thích và đòi mua lại. Tất nhiên họ mua vì dáng lân múa ấy mà. Nhưng, đêm ấy khi choàng dậy, tỉnh giấc và đứng trước chậu kiểng, Tân chợt nhìn ra đó chính là dáng một người đang bò. Để rồi, ngay sau đấy như có một ma lực thúc đẩy, Tân liền cắt tỉa tạo thành dáng một phụ nữ khỏa thân. Chỉ tiếc dáng ngồi nhiều lẳng lơ, khêu gợi khiến nẩy sinh trong tâm hồn người xem những ý nghĩ dung tục. Vậy là Tân lại loay hoay chỉnh sửa...Và, từ đêm ấy trở đi trong giấc ngủ đêm đêm của Tân như thể vọng xa một tiếng hát ru. Tiếng hát ru từ chính nơi chậu hoa sứ mà Tân đã cố công hoàn thành ngay trong đêm với dáng phụ nữ khỏa thân nhiều thẹn thùng, e ấp. Tiếng hát ru vời vợi những câu này:

" Tưởng làm thú cả đời.

Trong mắt người phàm tục.

Anh cho em làm người

Biết tự hào, hạnh phúc"

Chưa đủ, bởi cùng với tiếng hát ngọt ngào là một thiếu nữ tuyệt đẹp và chỉ che thân bằng một tấm ren màu hồng rất mỏng. Tác phẩm có thể coi như là kiệt tác của Tân, không ngờ lại bị vợ anh đem bán với năm chỉ vàng. Anh tức điên lên và lùng sục khắp nơi vẫn không tìm thấy dấu vết của chậu hoa kiếng quý hiếm. Và anh chẳng thiết tha gì chuyện mua bán làm ăn. Quán nhậu: bỏ. Vườn hoa kiểng: bỏ. Anh, như trở thành một con người khác với rượu nốc mỗi ngày. Và say. Và trong giấc ngủ nhiều mộng mị, Tân đã gặp lại người con gái của những đêm xưa. Chỉ có điều tiếng khóc ai oán thay cho tiếng hát véo von. Và đôi cánh tay thì đã bị chặt đứt khiến máu chảy ròng ròng.

Cõi mộng rồi biến tan mà cõi thực thì vẫn còn phải tiếp diễn. Nên kết thúc của: " Hồng sa mạc" buồn não nề. Buồn là vậy nhưng có cảm giác nhà văn đã viết trong một trạng thái nhẹ nhõm. Cái nhẹ nhõm, phải chăng nhờ vào thú chơi hoa kiểng tao nhã mà có? Hay là ở chính cái tâm của người viết. Đã có đấy chứ! Những phán xét nhưng không soi mói, gay gắt. Những phán xét đầy tình người với rất nhiều khoan dung. Cả nữa trước những nỗi đau, niềm xót xa bởi bao nỗi đời oan nghiệt. Vẫn là thế...Vẫn một cách nhìn, một giọng văn nhiều cảm thấu. Riêng với hoa kiểng, tôi có ý nghĩ nhà văn rất rành với vốn hiểu biết, những kiến thức phong phú. Chính nhờ đó mà truyện ngắn này thêm nhiều phần thú vị. "Hồng sa mạc" có ảo mộng và hiện thực được đan xen, lồng ghép hết sức tinh tế. Sẽ rất khó quên vì ghim vào tâm trí người đọc bởi rất nhiều ám ảnh...

Nguyễn Mỹ Nữ

-----------------------------------------------------------------------------

LỜI BÌNH TRUYỆN NGẮN HỒNG SA MẠC CỦA MAI BỬU MINH

Nhưng đây là một truyện ngắn viết theo lối truyền thống, có đầu có đuôi và đã có một câu chuyện hoàn hảo. Tân thanh bạch nghề giáo. Vợ Tân giỏi giang khéo léo nhưng không cam phận nghèo. Chuyện gia đình anh chuyển sang làm quán nhậu cũng là lẽ thường, là sự lựa chọn sống bình thường. Rồi khấm khá. Cái thanh cao trong tâm hồn Tân đã giúp anh chơi cây cảnh, vừa trang trí quán vừa cũng có thêm khoản thu nhập khi không còn lương tháng. Giấc mơ định mệnh khi nghe 2 cụ chiếu thủy nói về "con Hồng Sa Mạc" vừa huyền ảo vừa cũng đúng tính cách, tâm hồn Tân. Và anh đã tạo ra một tuyệt tác từ cây sứ Thái. Anh yêu tác phẩm của mình cùng với mấy lời hát yêu đời trong mộng của cô gái mặc ren hồng là hồn hoa. Cái sản phẩm của tâm hồn, cái đẹp vô giá của quyến rũ e ấp thuần khiết đã bị đồng tiền và sự dung tục lấn át. Cái đẹp đã bị giết chết, bằng sự đơn giản đồng tiền hóa của vợ anh và sự dung tục của người mua cây có nhiều tiền. Giấc mơ kết bằng tiếng khóc của cô gái đang chết. Tân mải mốt đi tìm và sẵn sàng chuộc lại cây với giá cao hơn nhưng khi tìm thấy, cây đã tàn rữa. Trong sự nuối tiếc của người mua vì không biết cách chăm sóc. Rất cụ thể nghề cây mà cũng rất ma mị huyền hoặc.

Không ai có lỗi cả trong chuyện này. Vợ Tân nghe có người trả 3 chỉ vàng anh không bán, gặp khách trả đến 5 chỉ, chị nghĩ quá được, với khoản tiền này chồng có thể mua lại hàng trăm cây nữa về tạo tác, chị bán là hợp lý. Người khách mua cây về cắt bỏ vài cành cho hợp quan niệm về cái đẹp của mình cũng là điều hiển nhiên. Cây đã là sở hữu của người mua. Và cũng có lý khi cái đẹp, các giá trị của cái đẹp khác nhau với mỗi người. Và sẽ luôn tồn tại sự thăng hoa hoặc đau khổ, nuối tiếc khôn nguôi khi con người muốn hướng tới cái đẹp, muốn sở hữu cái đẹp.

Truyện hay khi tìm ra cách thể hiện mang tính huyền ảo các triết lý về cái đẹp. Và gắn với một số phận, một gia đình, còn thêm chuyện ngọt đắng của hạnh phúc nữa.

Lê Hoài Lương

Cái độc đáo của truyện chính ở chất Liêu Trai. Những giấc mơ của anh giáo Tân bỏ nghề về phụ vợ làm quán nhậu, làm cây cảnh, những lời thoại của 2 cội già mai chiếu thủy, những lời hát của cô gái mặc ren hồng, những tiếng khóc của cô vốn là cây sứ Thái có tên Hồng Sa Mạc... Tất nhiên rồi, truyện cũng chẳng thể có cái kết có hậu như các cuộc tình người với ma. Nhưng Liêu Trai chỉ là kỹ thuật làm truyện của Mai Bửu Minh cũng như cây cảnh chỉ là các chi tiết bề nổi của cái nghĩ ẩn: cái đẹp đúng nghĩa trong đời và cái giá của nó. Trong các mối quan hệ sống phức tạp, trong cách nhìn, trong nhận thức của người đời.